Raylı sistem araçları ile eleştiri bileşenlerinin yerli imkanlarla üretilmesine yönelik çalışmalara sürat verilirken bu kapsamda yapınak testleri tamamlanan ulusal elektrikli trenin istikbal sene raylarda olması hedefleniyor.
“2022 Senesi Cumhurbaşkanlığı Senelik Uygulaması”ndan derlenen bilgiye gore, raylı sistem araçları güvenilir ve konforlu seyahat olanağı sağlaması ve yük taşımacılığında ekonomik, {verimli} ve etraf merkezli fırsatlar sunması sebebiyle hem şehir içi hatta şehirler arası ulaşımda sıklıkla tercih ediliyor. Bu nedenden dolayı küresel ölçekte raylı sistem araçlarına oluşturulan yatırımlar süratle artıyor.
Türkiye’de de {demir} yolu ve şehir içi ulaşım sektörlerinde çoğalan kamu yatırımlarına paralel olarak mühim seviyede çeken ve çekilen vasıta gereksinimi meydana çıktı. Bugüne dek tamamlanan projelerde sarfedilen vasıtalar vatan dışı odaklı firmalardan tedarik edildi. Sadece metro ve tramvay araçları öneme alındığında, nihayet 30 senede 12 firmadan 26 vasıta tarzında 2 bin 866 vasıta ithal edildi.
{Demir} yolu ve şehir içi ulaşım pazarında hala büyük oranda proje stoku bulunmaktadır. Kaynakların vatan dışına çıkışının önüne geçilmesi, yerli raylı sistem aracı sanayisinin gelişimi ve sonraki aşamalarda imal edilen araçların ihracatıyla ülke ekonomisine katkı sağlanması ehemmiyet arz ediyor.
Türkiye’de değişik kalitede raylı sistem aracı yapan firmalar olmasına karşın kapasite kullanım oranları olabildiğince {düşük} düzeyde kalırken fazlalıkla yabancı firmaların lisanslarıyla vasıta üretiliyor. Bu kapsamda ülkede raylı sistem araçlarının yerli üretiminde mühim kapasite oluşmakla eş güdümlü söz hususu üretim kabiliyetleri değişik firmalara dağıldı.
Raylı sistem araçlarının tasarımı, üretimi, bakım ve onarımının yapılması, bunun dışında eleştiri alt bileşenlerin yerlileştirilmesi ve yerlilik oranlarının artırılması suretiyle TCDD’nin bağlı ortaklıkları olarak hareketlerini yürüten TÜVASAŞ, TÜLOMSAŞ ve TÜDEMSAŞ, Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii AŞ (TÜRASAŞ) {Genel} Müdürlüğü çatısı altında birleştirildi.
Lokomotif, şimendifer setleri ile yük ve yolcu vagonlarının yerli ve ulusal üretilmesi imkanlarına haiz TÜRASAŞ’ın kurum amaçları içinde yerli sanayinin Ar-Ge, dizayn ve üretim kabiliyetlerinin geliştirilmesi, bütün raylı sistem araçlarının ve eleştiri bileşenlerinin tasarımı, imalatı, bakım ve onarımının yapılması konuları yer almakta.
Ulusal elektrikli lokomotifin dizayn ve üretim emekleri devam etmekte
Cumhurbaşkanı oluruyla tedarik süreçlerine devam edilen yüksek süratli şimendifer setleri hariç vatan dışından ek yüksek süratli şimendifer seti temin edilmemesi, bunun dışında TÜRASAŞ doğrultusundan imal edilen ulusal elektrikli şimendifer setlerinin süratli ve yüksek süratli şimendifer hatlarında kullanılması karara bağlandı. Bu çerçevede TÜRASAŞ’ın ulusal {demir} yolu sanayisini süratli ilerletmesi ve {demir} yolu araçları imalat sanayisinde küresel ölçekte bir yapımcı mevkisine gelmesi hedefleniyor.
TÜRASAŞ içeriğinde yabancı şirket lisansıyla {dizel} şimendifer seti üretilirken söz hususu projeden elde ettikleri data birikimi ulusal elektrikli şimendifer seti üretiminde kullanılıyor. Ulusal elektrikli şimendifer seti üretimi emekleri kapsamında ülkede üretilmesi plan edilen bütün raylı sistem araçlarına da hizmet edebilecek kapasitede alüminyum beden üretim tesisi 2019’da hizmete açıldı.
Saatte 160 kilometre sürate makul
Ulusal elektrikli şimendifer seti üretimi kapsamında saatte 160 kilometre sürate makul prototipin montajı ve yapınak testleri tamamlandı, 2022’de üç şimendifer setinin TCDD Nakliyecilik AŞ’ye teslim edilmesi planlanıyor.
Ulusal Elektrikli Katar Seti Projesi kapsamında tasarlanan altyapı ve yetkinlikten yararlanılarak, söz hususu şimendifer setlerinin süratli şimendifer hatlarında kullanılmak suretiyle lüzumlu dizayn değişikliklerinin sağlanmasıyla saatte 225 kilometre sürate çıkabilen Ulusal Süratli Katar Projesi’nin yaşama geçirilmesi hedefleniyor.
TÜRASAŞ doğrultusundan tasarlanan ulusal elektrikli lokomotifin dizayn ve üretim emekleri devam etmekte. TÜRASAŞ içeriğinde yabancı şirket lisansıyla elektrikli ve {dizel} lokomotif üretilirken söz hususu projelerden elde ettikleri tecrübenin ulusal elektrikli lokomotif üretiminde kullanılması amaçlanıyor.
2018’de emekleri başlatılan yeni kuşak 8 silindirli en az 1200 beygir gücüne haiz {dizel} motorun prototip imalatı emekleri sürdürülüyor. TÜRASAŞ doğrultusundan dizayn, onaylama ve imalat süreçleri tamamlanan yeni kuşak ulusal yük vagonlarının ihracatına devam ediliyor.
Raylı sistem araçları ile eleştiri bileşenlerinin yerli imkanlarla üretilmesine yönelik yerli sanayinin Ar-Ge, dizayn ve üretim kabiliyetlerinin geliştirilmesi ve bu alanda ulusal markanın oluşturulması tahmin ediliyor.
